Vossenpraat

kale vos
(Foto: Internet)

Wat trippelt daar over het veld? Een vossenkop met een kale staart: geen kat, geen hond, geen vos. Of wel? Iemand in het dorp dacht een stokstaartje gezien te hebben, maar het raadselachtige dier hupte niet op z’n achterpoten maar op vier hoge poten. Zou het een jakhals zijn, stiekem overgekomen uit Samos, waar nog hele roedels leven? Nee, het leek ook al niet op zo’n wolfachtige vuilnisvreter. Maar je hebt wel kale vossen. Dat kunnen zieke vossen zijn, of vossen met een heel zeldzame genetische afwijking: de Samsonvos, die zulk kort en krullend haar heeft dat het uit de verte een kale boel lijkt.

Turkije is een enorm groot land en wie weet wat het dierenrijk daar te verbergen heeft. In theorie zou zo’n super zeldzame vos verstekeling kunnen hebben gespeeld op een Turkse veerboot, die deze zomer regelmatig op en af naar Lesvos vaart. Toch is het veel aannemelijker dat het een lokale vos is met de ongevaarlijke sarcoptische schurft, waardoor hij al zijn haar heeft verloren: een echte kale vos. Ik zag hem een tweede keer, nu op niet zo’n grote afstand, en het leek me een heel gezonde, vrolijke vos, op zoek naar kattenvoer en kippen.

Lesvos heeft een grote vossenbevolking en je ziet ze dan ook regelmatig voorbij sluipen. Soms zetten ze met een bloederige inval een kippenhok op stelten, ze stelen schoenen van naast een voordeur en weten zelfs telefoons te verduisteren. Ze zijn absoluut niet geliefd bij de boeren, daar ze graag kleine lammeren en kippen soldaat maken. Er wordt dan ook vaak op ze geschoten of expres op ze ingereden op straat, ook al mag je ze niet doden. En dan als afschrikwekkend voorbeeld opgehangen in een boom. Deze kale vos is vast geen lang leven beschoren, ook al zou het zo’n vos zijn die zo het museum in zou kunnen. Tenzij boeren net als ik op het eerste gezicht twijfelen: wat loopt daar?

De goden zouden hier een antwoord op kunnen geven door de vos te verstenen. Dat doen ze immers wel vaker. Het verhaal gaat dat de bewoners van de oude Griekse stad Thebe niets met Dionysos van doen wilden hebben en zich ook niet netjes gedroegen ten opzichte van andere goden. Dionysos stuurde als straf de gigantische vos Teumessos naar Thebe, die niet alleen schapen verzamelde op zijn bord, maar ook mensen. En niemand die hem kon doden, dat hadden de goden zo bepaald. De koning van Thebe besliste daarom dat er elke maand een kind naar Teumessos moest worden gebracht om hem kalm te houden. Amphitryon, koningszoon en stiefvader van Herakles, kwam op een dag aan in Thebe. Hij was op zoek naar een leger om de dood van zijn schoonbroers te wreken. De koning beloofde hem alle hulp wanneer hij Thebe wist te bevrijden van de vos. Na een aantal dagen achter het enorme dier aan te hebben gerend, zag hij in dat het dier werd beschermd door de goden en dacht na over een andere oplossing. Hij herinnerde zich Laelaps, de jachthond die zijn prooi altijd te pakken kreeg. Hij ging op zoek naar dit mythische dier en haalde de hond naar Thebe, waar hij hem op het spoor van Teumessos zette. Zo werden de goden voor een patstelling gezet: de hond die zich zijn slachtoffer nooit liet ontgaan, rende eindeloos achter de vos aan die zich nooit liet vangen. Zeus observeerde het trieste duo en werd een beetje pissig. Hij versteende zowel de hond als de vos en zette deze dieren met een eigen sterrenbeeld tussen de sterren (respectievelijk Canis Major en Canis Minor). Zo kwam Thebe van de plaag af en rent de hond nog steeds achter de vos aan, maar dan aan het hemelgewelf.

Soms zou je willen dat de Griekse goden nooit waren verbannen naar de mythologische wereld en dat zij zouden kunnen ingrijpen in de patstelling van de huidige oorlog: machtig Rusland versus gemotiveerd Oekraïne. Dan konden ze mooi Poetin verstenen en hem in een veraf gelegen sterrenstelsel wegstoppen, opdat Oekraïne weer vrij kan ademen. Die kans is natuurlijk net zo klein als dat de waargenomen vos een echte Samsonvos was.