Rare vogels

Wat een rare vogels, die flamingo’s. Zijn ze niet tevreden met waar ze wonen, in zoutpannen of andere zoutrijke, moerasachtige gebieden, staat het water te laag of is het te warm of te winderig, dan gaan ze er ijskoud vandoor. Officieel zijn flamingo’s geen trekvogels, maar ze wisselen toch regelmatig van leefgebied.

Op Lesvos zijn twee regio’s met zoutpannen (Skala Kalloni en Skala Polichnitos), waar je het hele jaar door regelmatig flamingo’s kunt aantreffen. Ze zouden van de overkant kunnen komen: net iets boven Izmir heb je de Gediz Delta, wat een 8000 hectare groot walhalla voor vogels is, waar zo’n 17.000 flamingo’s in de winter wonen en enkele duizenden vogels eieren leggen waaruit kleine grijze flamingo’s kruipen.

Of zouden de Lesvoriaanse flamingo’s van nog verder komen, zoals van Lake Tuz, een enorm zoutmeer iets onder Ankara (Turkije). En hoe weten ze dat het leven in die en die periode in Lesvos beter is? Via Facebook, Twitter of TikTok: “Volop lekkernijen en goeie temperaturen hier in Skala Polichnitos; komt u maar!”? 

Ook opmerkelijk is dat hun vakantiebestemming afhangt van de heersende wind in hun eerste herfst; zo werd bij een grote kolonie flamingo’s in het zuiden van Frankrijk vastgesteld dat de ene groep naar Spanje vertrok en een andere groep naar Tunesië, of Turkije (en – wie weet – onderweg even Lesvos bezoeken).

Een flamingo beheerst ook de zeldzame kunst om voedsel in kleur om te zetten: die mooie roze kleur krijgen ze van het eten van algen waarin carotenoïde zitten en dus niet, zoals het populaire verhaal gaat, van het eten van roze garnalen (die ze óók eten). Stel je voor dat ons haar rood werd als we maar genoeg wortels zouden eten, of groen bij het consumeren van massa’s spinazie, of wit bij het oppeuzelen van bananen? Dat zou een vrolijke boel worden.

Net zo vrolijk als het zien van zo’n grote groep flamingo’s, die op één been balanceren en met hun gekromde snavel de zoutpannen uitfilteren om algen, garnaaltjes of kreeftjes te snaaien. Het lijkt mij vermoeiend om de hele dag op één been te staan, terwijl Onze-Lieve-Heer ze er twee heeft gegeven. Die ene poot in het water werkt als een koude geleider (honden zetten ook hun poten in het water om af te koelen), maar wanneer ze met twee benen in het water staan, koelt hun lichaam misschien teveel af. Een andere theorie is dat wanneer ze met die ene poot in het water in de modder vast komen te zitten, ze met de andere poot er weer uit kunnen komen. Slim, hoor.

Het lijkt me dat flamingo’s een zorgeloos leven leiden, zeker nu het Romeinse Rijk ver achter ons ligt, een tijd waarin mensen jacht maakten op flamingo’s om ze op te dienen tijdens geruchtmakende banketten. Nu begrijp ik waarom Lesvos vroeger zo in trek was bij de Romeinen: hier werden vast volop gevulde flamingo én flamingotongetjes geserveerd, in die tijd beschouwd als delicatessen.

Het valt me nog mee dat ze ook de eieren niet aten. Of flamingokuikens. Maar die zijn lang niet zo aantrekkelijk als die schattige gele piepkuikens (van de kip), omdat ze grijs van kleur zijn en pas wanneer ze ouder worden, die prachtig gekleurde verendos krijgen. Wanneer ze twee weken oud zijn, worden ze al in een kleine crèche gedumpt en later in crèches waar wel duizenden kinderen heen gaan.

Wat doen ze de hele dag? Eten en kleppen! Nou ja, klepperen, dat doen ooievaars, ook al zo’n vogel die hier op Lesvos voorkomt. Vooral de zwarte ooievaar is zeer populair bij vogelspotters. In deze tijd vormen ze samenscholingen in de half natte rivierbeddingen bij Kalloni, maar ook aan de rand van de zoutpannen, waar ze gezellig nieuwtjes uitklepperen met de flamingo’s. Want de ooievaar weet wel precies waar hij elke winter heen gaat: naar het warme Afrika en misschien proberen ze de flamingo’s over te halen met hen mee te komen.

De tocht is niet zonder gevaar, zeker wanneer je een zendertje draagt van wetenschappers. Zo werd onlangs in Egypte een ooievaar gearresteerd die als spion werd aangezien omdat hij verdachte apparatuur droeg.

De meeste flamingo’s houden echter niet van lange trektochten en vliegen het liefst ’s nachts. Toch is er afgelopen tijd weer een stevige kolonie flamingo’s aangekomen op het eiland. Net zoals er deze zomer heel veel Turkse toeristen waren. Zouden het dan toch Turkse flamingo’s zijn die hier voor een ‘all inclusive’ vakantie neerstrijken?