Waar ezels wel niet goed voor zijn.
Waarom drinken we eigenlijk koeienmelk? Als we de wetenschappers mogen geloven, is – bijvoorbeeld – geitenmelk veel gezonder. Maar klaarblijkelijk is er voor het zakelijk aspect gekozen: een koe geeft veel meer melk dan een geit en dus zal de consument koeienmelk drinken.
Gelukkig wordt er in de wereld best wel geitenmelk gedronken en wordt ze gebruikt voor de productie van smakelijke kazen, die alom worden gewaardeerd. Bestaat er naast koeien- en geitenmelk nog meer melk? Ja, veel vrouwelijke zoogdieren produceren melk wanneer ze jongen hebben. Zo is er ook ezelinnenmelk, die de meeste mensen alleen maar kennen als een schoonheidsmiddel waarin Cleopatra zich baadde.
Verschillende vrouwen van Romeinse keizers, waaronder Poppaea Sabina, de tweede vrouw van keizer Nero, probeerden net zo mooi te worden als Cleopatra en ze wasten zich met ezelinnenmelk. Zij zaten niet met het probleem dat ezelinnen niet zoveel melk geven als koeien, want ze hadden geld genoeg om honderden ezels te houden, alleen voor hun schoonheid.
Wat ze in die tijd misschien nog niet wisten, is dat van alle melksoorten ezelinnenmelk het meeste lijkt op moedermelk en bovendien veel gezonder is dan koeienmelk. Zo is ezelinnenmelk veel minder vet, ze heeft veel meer proteïnes en bevat zo’n 60% meer vitamine C. Bovendien bevinden zich in ezelinnenmelk geen schadelijke bacteriën en hoeft ze dus niet gepasteuriseerd te worden. Dus waarom drinken we geen ezelinnenmelk?
De oudste vrouw in de wereld leefde in Ecuador. Ze stierf op 116-jarige leeftijd. Na haar dood opperden haar kinderen dat hun moeders geheim om zo oud te worden, misschien wel het feit was dat ze regelmatig ezelinnenmelk dronk.
Hier in Griekenland drinkt men bij mijn weten geen ezelinnenmelk. De vele ezels die Griekenland nog niet zo lang geleden had, werden voornamelijk gebruikt als transportmiddel en trekdieren. Zo moest een ezel eeuwig rondjes lopen in een tuig om graan te malen of olijven te persen. Nu machines en auto’s de meeste ezels werkeloos hebben gemaakt, is het ezelaantal in Griekenland zó drastisch gedaald, dat deze viervoeters al bijna op de lijst kunnen van bedreigde diersoorten.
De meeste Griekse ezels die hier nog rondlopen, hebben nu een luizenleventje, op wat uitzonderingen na, zoals bijvoorbeeld de ezels op Santorini die worden afgebeuld, omdat ze de hele dag met toeristen op hun rug de berg op en af moeten strompelen. De niet uitgebate ezels elders keutelen een beetje door de natuur of langs de wegen, verorberen malse grassprieten (ze eten natuurlijk het liefst een tuin aan gort) en lopen af en toe eens een rondje safari met wat toeristen op hun rug.
Veel ezels hier op het eiland hebben ’s winters – behalve wat werk tijdens de olijvenoogst – vrij en dwalen door de bergen, waar het een walhalla is met fris ontluikend groen. De ezels van Michalis en Kostas, onze lokale ezelboeren, hadden vorige week helemaal een meevallertje: ze gingen op vakantie! Nou ja, het was een werkvakantie, want ze moesten meedoen aan een ezelcross.
Kunt u zich voorstellen: zo’n honderd ezels die aan boord van de veerboot gingen! Ik weet niet of ze zeeziek waren, maar ik zag ze gisteren tijdens hun eerste safaritocht van het nieuwe zomerseizoen hier in Eftaloe langskomen, en ze zagen er zielstevreden uit.
De reis ging naar Makrinitsa, een pittoresk dorp in Pilia, vlakbij Volos, waar de drankgigant Red Bull de ezelcross organiseerde. Ik had nog nooit van deze sport gehoord: een combinatie van motorcross en ezeltjerijden. Dertig bekende motorcrossrijders uit de gehele wereld waren uitgenodigd om het dorp onveilig te maken, zowel op hun ijzeren ros als op de ezel. Zo’n motorcross dwars door het dorp, over eeuwenoude trapjes, door waterbassins en over smalle ezelpaadjes is beslist geen kattenpis. Wat natuurlijk wel de ezelrit zou moeten zijn, ware het niet dat een ezel zich niet laat commanderen, wanneer je hem bijvoorbeeld in een hogere versnelling wilt zetten. Het leverde hilarische taferelen op. En ik begrijp nu waarom de jeugd van Molyvos alle hobbelige en steile weggetjes van het dorp onveilig maakt op haar brommers: ze oefenen waarschijnlijk voor de ezelcross, want geloof me: Molyvos zou óók zeer geschikt zijn voor dit evenement.
Voorlopig hebben alleen de ezels van Molyvos aan dit festijn kunnen ruiken: ze zeulden parmantig stoere snelheidsduivels, compleet met helm en in motorpak, door Makrinitsa, alhoewel het er soms op leek dat de coureurs de ezels door het dorp moesten trékken om maar over de finishlijn te geraken. Dus wanneer u van de zomer op de rug van een ezel over het eiland slentert, weet dan dat in datzelfde zadel zo’n bekende motorcoureur kan hebben gezeten.
Je kunt trouwens nog veel meer met ezels dan ze als rijdier gebruiken. Daarom hier een gouden tip voor Michalis en Kostas: open een ezelmelkerij. Afgelopen februari werd in Londen met veel bombarie moedermelkijs geïntroduceerd. Een ezelinnenmelkijsje zou ook niet misstaan na zo’n slopende ezelsafari. En als je kaas kunt maken van moedermelk, zoals de Nederlandse kunstenares Ine Poppe deed in 1984 en vorig jaar restaurant Klee Brasserie in New York, dat ‘Mommy’s milk cheese’ aan het menu toevoegde, kun je vast en zeker ook ezelinnenmelkkaas maken. Hebben die ezels eindelijk weer eens wat te doen hier op het eiland!