I ♥ Lesvos

In mijn vorige column refereerde ik aan een falend toeristenbeleid in Griekenland, maar behalve mooie posters heeft het land ook andere publiekstrekkers gekend. Reeds in de oudheid trokken de Olympische Spelen hele mensenmenigten. En nog steeds droomt iedere sporter van een olympische medaille, alleen moet die tegenwoordig elders worden gehaald, ook al gaan er steeds meer stemmen op om dit reizende circus permanent terug naar de wieg van de democratie te brengen. Wegens torenhoge kosten voor veiligheidsmaatregelen en sportcentra waaraan steeds hogere eisen worden gesteld, is er geen land meer dat géén kater aan die spelen overhoudt. Het arme Brazilië is nu de pineut.

Ook Griekenland heeft geen cent overgehouden aan de Olympische Spelen in 2004. De meeste met veel tamtam gebouwde sportpaleizen liggen er nu bij als glorieuze Griekse ruïnes, net als het land zelf dat door Europa in de versnipperaar is gegooid.

Vroeger was het land geliefd dankzij de spraakmakende serie Wie betaalt de veerman?, een tv-productie waarvan de muziek in ieders hoofd staat gegrift. De film Zorba de Griek zorgde ervoor dat de sirtaki – een speciaal voor de film gearrangeerde dans – synoniem werd aan Griekenland. En wie pakte niet zijn koffer na het zien van de film Shirley Valentine, op zoek naar zon, zee, liefde en zichzelf? Trouwen in Griekenland werd ‘hot’ na de vrolijke film Mamma Mia, die Griekenland op z’n mooist portretteerde. Never on Sunday was al een legendarische film, maar de Muppet Show maakte die film opnieuw onsterfelijk, met miss Piggy die de rol op zich nam van de hoofdpersoon, op het witte doek gespeeld door Melina Merkouri, de culturele ambassadrice van Griekenland, die na haar loopbaan als kettingrokende actrice en zangeres de Griekse politiek opfleurde.

De nieuwste ster aan het Griekse firmament is Yanis Varoufakis. Hij kreeg vorig jaar internationale bekendheid als minister van financiën met afwijkende inzichten en eigenzinnig gedrag tijdens de onderhandelingen met Europa en werd vervolgens verguisd door vriend en vijand, omdat de Europese bobo’s hem voor gek versleten. Nu het IMF heeft toegegeven totaal foute maatregelen te hebben genomen en dat de plannen van Varoufakis helemaal zo gek niet waren, wordt zijn blazoen gezuiverd en stromen de weglopers weer terug naar deze professor in economie, die de partij DiEM25 heeft opgericht om de Europese Unie een nieuw en rechtvaardiger leven in te blazen. Het zou zo maar eens kunnen dat deze Griekse held in de geschiedenisboekjes terechtkomt als de redder van Europa én Griekenland, mits we hem een kans geven.

Want ja, het is stil rond Griekenland, dat niet alleen zijn eigen bevolking nauwelijks te eten kan geven, maar ook niet het grote aantal vluchtelingen dat er is gestrand, dankzij de ‘geslaagde’ Europese politiek. Het wachten is op een film over het Griekse volk, met een antiheld à la Zorba de Griek, die het laatste wat hij heeft, deelt met al die ontheemden.

Lesvos heeft nooit tot de top 10 van toeristische attracties van Griekenland behoord, maar is afgelopen jaar wegens de vluchtelingen definitief op de wereldkaart gezet. En terwijl de toeristen het massaal laten afweten, is de lijst van vips die het eiland sindsdien aangedaan hebben, indrukwekkend. Geen enkel ander Grieks eiland kan zich bogen op een bezoek van de paus – ik pink nog altijd een traantje weg bij het zien van deze indrukwekkende gebeurtenis op Lesvos. Ook filmsterren zoals Susan Sarandon, Angelina Jolie, een aantal sterspelers van de populaire serie Game of Thrones en kunstenaars zoals Ai Wei Wei, behoren tot de beroemdheden die hun sporen op het eiland hebben nagelaten.

Ik hoop dat er in de vaart van al deze beroemdheden ook verkenners zijn meegekomen, die het eiland hebben ontdekt als een superlocatie voor filmopnamen, met landschappen gelijk aan die van Game of Thrones: het droge, vulkanische westen, het jungleachtige midden van het eiland, het schilderachtige Vatoussa (en zoveel andere dorpen), de azuurblauwe zee knabbelend aan vergeten baaitjes zoals bij Avlona, de ruige en bergachtige kust in het noorden, het lange strand van Vatera. Misschien wordt de volgende toeristenlokker wel net zo’n grootse serie als Wie betaalt de veerman, spelend op Lesvos, het eiland waar je je op sommige zondagen nog altijd in Never on Sunday waant.