Aan vijgenbomen in het mediterrane landschap geen gebrek. Hun vruchten zijn eigenlijk bloemen die in een gesloten bloembodem groeien. Deze bloemrijke vrucht is de voorbode van het herfstfruit. Reeds half augustus is het smullen geblazen van de rijpe vruchten die groen, geel, paars of zwart in de bomen hangen. Wanneer ze als een zachte, volronde balzak naar beneden hangen, zijn ze het lekkerst. Elke zomer voel ik me als Boeddha die verlichting vond onder een vijgenboom, wanneer het zoete vlees eindelijk op mijn tong ligt, ook al zijn rijpe vijgen de herauten van het einde van het heerlijke zomerseizoen.

Rond Maria Hemelvaart, op 15 augustus, puilen de Griekse eilanden gewoonlijk uit van de vakantiegangers, dit corona-jaar meer Grieken dan buitenlanders. Vooral Grieken uit de steden klimmen in de vijgenbomen om de lekkernij soldaat te maken. Er waren wel eens jaren dat wanneer de Griekse bezoekers het eiland verlieten, ze de bomen leeggeplukt achterlieten. Gelukkig hebben zij geen weet van de vele vijgenbomen ‘off the road’, verborgen schatten, die hun fruit alleen delen met vogels of andere vijgenminnende dieren.

Gedroogde vijgen zijn een traktatie en traditioneel werden platte daken of andere zonnige oppervlakken bedekt met drogende vijgen. Maar net als tegenwoordig het overige inmaakwerk, wordt het drogen van vijgen of het koken van vijgenstroop weggemoffeld in grootmoeders legendarische receptenboek. Ik moet bekennen dat ook ik het vijgen drogen heb opgegeven, omdat mijn huis omgeven is door bomen en er bijna geen plek is waar de vijgen een dag ongestoord in de blakerende zon kunnen mijmeren. Ik had er een dagtaak aan om de vijgen van de ene zonnige plek naar de andere te verhuizen. Dus koop ik de gedroogde vijgen het liefst in Ayassos of Eressos, de plaatsen op Lesvos die beroemd zijn om hun vijgen.

Soms laat ik me echter toch verleiden om wat vijgen te drogen, verlangend naar vijgen-druiven-walnoten-koek, een specialiteit op onder andere Korfoe, sikomaida genoemd. Mits ik het drogend fruit niet vergeet uit de schaduw te halen of te redden van een eerste nazomerse bui, zijn de vijgen gedroogd wanneer de druiven rijp zijn en de walnoten in hun groene jas uit de bomen vallen. Met een beetje geluk vind je dan nog mooie vijgenbladeren, waar ooit Adams en Eva’s preutsheid mee begon, en die nu worden gebruikt om de kleine vijgenkoeken in te verpakken, zodat je ze in de ijskast tot de kerst goed kunt houden.

Vroeger werd het herfstlandschap gesierd door kleine rookkolommen van vuurtjes waarop massa’s vijgen in grote ketels werden getransformeerd tot vijgenstroop. Mijn buurvrouw verzamelde de gevallen en gedroogde vijgen van onder de bomen en gooide die zonder pardon in een enorme Asterix-&-Obelix-toverketel kokend water. Het ritueel begon al ’s morgens vroeg. De kokende massa werd voortdurend afgeschuimd, en het water werd een aantal keren ververst, tot het echte inkoken begon. Vrienden en familie kwamen en gingen, ouzoglaasjes rinkelden vrolijk tijdens de lunch. Rond het einde van de siëstatijd werd het borrelende vocht zó dik, dat de ketel van het vuur kon en de flessen gevuld met de zoete pettimezzi.

Terwijl gedroogde vijgen enorm jammie zijn en ze menig gerecht van een heerlijk zoete, nootachtige bite voorzien, zijn verse vijgen de grootste uitdaging bij het koken. Hun rood gestippelde bloemenmassa doet het heel goed met bacon, chili, honing en verschillende soorten meloen. In de blender samen met yoghurt heb je zo een knalgezond drankje. Gekookt in een stoofpot met lamsvlees danst hun zacht-zoete smaak met de lichtzoete sterke vleessmaak. Salades kunnen kunstig worden opgemaakt met opengesneden vijgen, en ook een plak feta is niet vies van schijfjes vijg en wat druppels honing.

Keuze te over, dus is het elk jaar een uitdaging een nieuw recept te vinden voor de verse vijg. Dat is dit jaar weer gelukt: een frisse en simpele vijgen-ei-avocado salade voor de heerlijk warme augustusavonden. Voor 4 personen: 8 rijpe vijgen, 4 hardgekookte eieren, 2 rijpe avocado’s, 1 eetlepel stukjes walnoot. Dressing: 1 eetlepel mayonaise, 1 eetlepel Griekse yoghurt, een flinke scheut Aziatische zoet-zure saus, zwarte peper. Snijd de ongeschilde vijgen, de gepelde eieren en geschilde avocado’s in halve duim grote stukken en meng door elkaar. Doe hetzelfde met de ingrediënten voor de dressing en schep tenslotte alles door elkaar. Serveer koud. Kaliorexi!