(de ruïnes van oud-Andissa)

Onrustig zit ik op de volgende dreun te wachten: het beven van de aarde, die als een volgeladen grote vrachtauto langs je heen dendert, glazen, lampen en schilderijen heftig doet schudden en je lichtelijk in paniek brengt. Het eiland wordt sinds twee dagen geteisterd door aardbevingen, waarvan de drie grootste krachtpatsers zo sterk als 5.2 op de schaal van Richter waren. 

Griekenland is het meest gevoelige aardbevingsland van Europa en staat als zesde op de wereldranglijst. Dus Lesvos kent de capriolen van de aardkorsten onder zich: de Noord-Anatolische breuklijn scheert rakelings langs het noorden van het eiland. Het zijn de tectonische platen die langs elkaar heen schuren om een betere ligging te krijgen om weer verder te kunnen sluimeren. Het gevecht tussen het Europese en Aziatische plat wordt nu tegenover Molyvos in Turkije uitgevochten, niet zo heel ver weg van het legendarische Troje, een stadje dat ooit zowel door krijgers als door aardbevingen werd vernietigd. Je zou bijna denken dat Erdogan hierachter zit,  om zo een stukje Griekenland weg te snoepen.

Bijna elk dorp of stadje op het eiland moest vanwege dit natuurgeweld wel een of meerdere keren zijn huizen weer opbouwen. Het stadje Pyrrha echter werd in 231 v.Chr. voorgoed van de kaart geveegd, onder het fraaie wateroppervlak van de Golf van Kalloni. Het water is er ondiep en brak en gelukzoekers kunnen er dan ook geen hand voor ogen zien. 

Ook het eilandje aan de kust waarop ooit het fiere Andissa zich verhief, kreeg in 167 v.Chr. deels een zeemansgraf. Stukken stadsmuur en een handjevol huizen hebben het hoofd boven water weten te houden. Met een beetje fantasie kun je nog een indruk krijgen van deze oeroude Lesvoriaanse stad. Maar de huizen en muren in puin zijn zó overwoekerd dat het een vervaarlijk slangennest is geworden. Ik waag me niet meer door de stadspoort van deze tegenwoordig Oud-Andissa geheten ruïnestad. 

In de 19de eeuw werden de dorpen Lisvori, Chidera en Aya Paraskevi door drie verschillende aardbevingen verwoest. Enkel twee van de 70 tot 80 huizen in Lisvori overleefden de woedende aarde, in Aya Paraskevi waren 500 doden te betreuren en in Chidera 30. Ondanks die verliezen werden de dorpen weer keurig netjes herbouwd.

Ook Molyvos, dat zijn huizen toch stevig heeft verankerd op de rotsen, moest het ooit ontgelden. Twee keer achter elkaar zelfs, in 1865 én in 1867. Die laatste aardbeving, met 25 bevingen in de nacht van 23 op 24 februari, deed het gehele eiland schudden op zijn grondvesten. Ook Mytilini werd toen – voor de tweede maal in de geschiedenis – stevig aangepakt: 2248 huizen werden compleet verwoest (in 1383 werd Mytilini totaal verwoest, waarbij het merendeel van de bevolking omkwam, inclusief de toenmalige heerser Francesco Gateluzi, zijn vrouw en kinderen). Volgens een ooggetuige kolkte het water in de haven schuimend omhoog. Vissen werden later in boten gevonden, waterbronnen spoten dagenlang zout water en een metersdiepe breuklijn liep van de Golf van Kalloni naar Aya Paraskevi. 550 mensen lieten die nacht het leven, Napi raakte totaal verwoest, en Afalonas brandde na de bevingen tot de grond toe af.

Ook al valt 5.2 op de schaal van Richter onder stevige aardbevingen, ik weet dat de Lesvorianen hun lesje uit de geschiedenis hebben geleerd en de huizen tegenwoordig veel beter zijn gebouwd. Zelf hebben ze er minder vertrouwen in: tijdens de beving gisteren overdag, schoten veel mensen als een pijl zo snel de huizen uit en werden de kinderen in fors tempo uit hun klaslokalen naar het schoolplein gedrild. 

Nu valt de regen met bakken uit de hemel en dondert een woedende Zeus door de hemel met flitsende pijlen. De warmte is voorbij en de temperatuur zakt zienderogen. Oorverdovende donderslagen laten ramen en deuren in hun sponningen ratelen. Alsof Gaia (Godin van de aarde) samen met Zeus ten strijde trekt. Hemel en aarde zijn boos, ik begrijp het. Maar laat die tectonische platen alsjeblieft hun wapengekletter staken. Er zijn al genoeg tentenkampen op het eiland!