Voor steeds meer stedelingen is een huis in Griekenland een droom. Weg van de drukte, de kou, de regen, zicht op een azuurblauwe lucht die stralend boven een net zo blauwe zee torent: leve de rust.

Frankrijk blijft echter het favoriete land voor rust zoekende Europeanen, gevolgd door Italië, Spanje en Portugal. Ik weet niet of het populaire boek Een jaar in de Provence van Peter Mayle in 1989 het startschot gaf voor de massa’s rust-en-huisjes-zoekers in Frankrijk. Het heeft wel flink bijgedragen aan de populariteit om een huis in Frankrijk te hebben. 

Er zullen uiteraard ook boeken bestaan die het expat-leven in Italië, Spanje en Portugal ophemelen. Voor Griekenland zijn het vooral films geweest die gratis reclame voor het land maakten. De film Zorba de Griek, naar het gelijknamige boek van Nikos Kazantsakis, deed de nieuwsgierigheid van heel wat mensen opvlammen: op naar het vrije leven van dans en zon. Shirley Valentine zal heel wat mensen hebben doen besluiten om een romantische vakantie te gaan vieren onder de Griekse zon. En Mamma Mia zorgde voor een regelrechte hype om op Griekse eilanden elkaar het jawoord te geven.

Boeken over mensen die een huis opknappen in het buitenland zijn net zo populair als de tv-serie Ik vertrek, waarin allerlei ellende vaak op komische manier naar voren komt. Ook Griekenland kent een aantal van die boeken, zoals Tom Stone’s Mijn Griekse taverne en Cathy Lewin’s Water bij de ouzo. Het nieuwste in dit genre is van Ruard Wallis de Vries die zijn huisjes-koop-en-opknap-avonturen op de Griekse eilanden Leros en Samos beschreef: Griekse Toestanden*, grotendeels autobiografisch, maar wel met een knipoog naar fictie. Een huisjesroman.

Wat menigeen meteen zal doen watertanden, zijn de minieme prijzen die hij voor zijn (halve of hele) bouwvallen op Samos neertelde: slechts enkele duizenden euro. Sinds hij in 2003 zijn eerste huisje op Leros kocht, zijn de prijzen echter wel gestegen. Op Lesvos mag je in je handen knijpen, wanneer je wat muren en een dak voor onder de 10.000 euro kan kopen, en in Molyvos durft men zelfs net zulke hoge bedragen te vragen als in Amsterdam. Een beetje onderzoek op internet leerde me dat Lesvos sowieso een belachelijk dure huizenmarkt heeft, vergeleken bij Samos en buureiland Chios. Onder de 50.000 heb je hier slechts een beetje keuze. Op Samos is die keuze vele malen groter, evenals op Chios, waar echter de verkoophuizen er het meest belabberd aan toe lijken te zijn. Buureiland Limnos kan nog een beetje tippen aan de hoge prijzen op Lesvos, maar dat komt waarschijnlijk omdat daar relatief weinig woonstulpjes te koop staan.

Nadat het huis op Leros tot tevredenheid was omgetoverd tot een gerieflijk vakantiehuis, viel Ruard in 2005 voor een supergoedkoop opknaphuis op Samos, in Hutjemutjedorp (Ano Vathi). Er moest dan ook wel het nodige aan worden verbouwd voordat dit een droomhuis kon worden genoemd. Engelsman Robbie presenteerde zichzelf als timmerman en bleek een uitstekende klusjesman, maar de keel moest wel erg vaak worden gesmeerd. Ook naburige panden moesten er aan geloven en werden opgekocht om zeezicht te garanderen. En zo duurde het wel even voordat Ruard zijn droomhuisjes had verwezenlijkt.

Ondertussen stond Griekenland niet stil: de Griekse crisis maakte heel wat mensen straatarm en vanaf 2015 stroomden de vluchtelingen veel eilanden binnen (waaronder Samos en Leros), op sommige dagen wel met duizenden tegelijk. De NGO’s deden hun intrede in het eilandleven, én de vreselijke opvangkampen. Toen Ruards verhaal in deze trieste tijd was aanbeland, dacht ik even dat het boek uiteindelijk over vluchtelingen zou gaan. Hij blijft echter bij zijn onderwerp: een expat in Griekenland, ellende bij het opknappen van huizen en een klusjesman die steeds meer vertrouwt op de alcohol. Ruard houdt het bij enkele familie-anekdotes, hulpacties en een nuchter commentaar op de eilanders, waarvan velen moeite hadden deze nieuwe groep bewoners een plek te geven in hun leven. En ook vluchtelingen die dachten moeiteloos in een gespreid bedje te komen, worden niet gespaard.

Er valt heel veel te herkennen in dit boek, dat zowel een traan als een lach zal ontlokken. De expats en de vaste klanten van de kafenions, het Griekse leven, de komst van de vluchtelingen en waarom je eigenlijk alleen maar een balkon met zeezicht nodig hebt om gelukkig te zijn. Wie weet hoeveel mensen dit mooie boek zal inspireren tot het kopen van een droomhuis. Er staat voor elke portemonnee nog genoeg te koop in dit land van zon, zee en goden.

*Ruard Wallis de Vries – Griekse toestanden, uitg. Bureau Boudewijn Boer, Bolsward 2022