(Endymion en Selene door Victor-Florence Pollet. Photo: internet)
Op 7 april werd er een roze maan aangekondigd. Roze? Ik ken de rode maan, de blauwe maan, de volle maan, of een halve maan die weleens als een brede glimlach aan de hemel ligt te schommelen. Vol verwachting klopte mijn hart om de Pink Super Moon te aanschouwen.
Een felle noorderstorm had de hemel wolkenvrij geveegd, en daar kwam ze aanzetten vanachter de bergen: een gewone volle maan. Niks geen roze kleur, zelfs geen veegje rood, maar zo wit als een stralende bruid. Ze strooide haar zilveren licht over het eiland, wat elke maand al een schouwspel op zich is. Deze keer leek ze me niet groter noch anders van kleur. De volle maan in april is dan ook niet naar haar kleur vernoemd, maar naar roze vlambloemetjes (Phlox subulata) die rond deze tijd bloeien.
Selene, de Griekse maangodin, paradeert ’s nachts op een paard langs het hemelgewelf, of ze ment een wagen met twee sneeuwwitte hengsten door de nacht. De maan draagt ze als een blingbling kroon op haar hoofd, of ze verbergt haar in een plooi van haar wapperende mantel. Haar liefde heeft ze aan Endymion geschonken, een jonge, beeldschone herder, die wenste dat hij eeuwig jong en mooi kon blijven. Die wens werd vervuld door Zeus, door hem in een eeuwige slaap te laten glijden, en zo kon Selene elke nacht op pad naar haar geliefde.
Totdat de wetenschap zich ermee ging bemoeien. De eerste man die wilde bewijzen dat de maan geen door de hemel huppelende godin was, was Anaxagoras. Hij leefde in de vijfde eeuw v.Chr. en zei dat de maan – net als de aarde – een roterende rots was, die beschenen werd door de zon, een gloeiend stuk steen. Met zijn theorieën kon hij ook eclipsen uitleggen, die vroeger grote paniekzaaiers op aarde waren. Hij werd ter dood veroordeeld omdat hij aan de goddelijke macht tornde, maar zijn vriend, de staatsman Pericles, redde hem, waarna hij in ballingschap zijn theorieën verder kon uitwerken. Uiteindelijk werd een krater op de noordpool van de maan naar hem vernoemd.
Wanneer je in Griekenland tijdens de lockdown een ommetje wilt maken of de hond uitlaten, mag je alleen op pad met een ondertekend briefje of een sms-je: B6. Voor boodschappen doen is er B2. Ik ken geen nummer om de maan te gaan bewonderen, dus sloop ik de helverlichte nacht in zonder briefje. De velden glinsterden in het maanlicht, de bergen waren gehuld in een lichtblauwe glans. Vollemaansnachten voelen altijd een beetje magisch aan. Tot ik echter iets in het hoge gras hoorde wegschieten en uit mijn mijmeringen werd gehaald. Het is de tijd van het jaar dat de slangen uit hun winterslaap kruipen, en wie weet, maakten ook die een nachtwandelingetje in het maanlicht. Toch wat geschrokken keerde ik om en sliep een ongestoorde nacht.
Het symbool voor artsen is de esculaap: een slang die om een stok kronkelt. Dit symbool stamt uit de mythe van Asklepios. Asklepios was een zoon van de machtige Apollo en de mooie Coronis! Deze dame – al zwanger van haar zoon – werd verliefd op een sterfelijke knappe man, waarop Apollo haar liet doden, maar het kind redde. Asklepios werd in Epidauros grootgebracht door een centaur, die hem alles over geneeskunde leerde. Hij werd zó bekwaam dat hij zelfs doden weer tot leven kon wekken, wat een doorn in het oog van Zeus werd. Die schoot een knetterende bliksemschicht naar Asklepios, waarop Apollo als wraak cyclopen (bliksemmakers) begon te doden. Maar wat is Zeus zonder bliksem? Hij haalde Asklepios weer uit het dodenrijk, en zo werd Asklepios de man in Epidauros, naar wie je heen ging wanneer je ziek was. Het verhaal gaat dat hij daar een soort kuuroord of misschien wel een ziekenhuis had, waar je vooral veel moest slapen. En wanneer je over een slang droomde, was je genezen.
Soms betreur ik het dat de wetenschap met haar nuchtere kijk op alles prachtige mythen wegveegt. Ik had op mijn maannachtwandeling liever de hemel afgetuurd om te zien hoe een vurige Selene, op weg naar haar geliefde, haar paarden mende. Zouden we niet beter naar de zoon van Coronis luisteren die ons vertelt om heel veel te gaan slapen en te dromen over slangen, zodat de nachtmerrieachtige coronawereld weldra weer beter wordt?
Terwijl wetenschappers nog steeds niet goed raad weten met dit tot nog toe onbekende virus, sluipen er op sociale media talloze nieuwe mythen onze levens binnen: rokers zijn immuun voor corona, 5G veroorzaakt de ziekte en ga zo maar door. Nu de slangen uit hun bedstedes kruipen en als herauten de zomer aankondigen, wordt ook gezegd dat dat seizoen aan deze moordende ziekte een einde zal maken. Dáár wil ik graag in geloven.