(Afgesloten weg bij Eftaloe)
Een van de toeristentrekkers van Lesvos is het middeleeuws aandoende Molyvos, met zijn burcht die boven het stadje uittorent. Rondom de huizen die tegen een berg zijn aangeplakt, verbonden door pittoreske, kronkelige straatjes, vind je een aantal hotels, terwijl een veelvoud aan B&B’s zich in het dorp zelf heeft genesteld. Het dorp telt ook een grote expatbevolking die een deel van het jaar het dorpje levendig houdt.
Niemand had deze zomer de grote zondvloed aan toeristen zien aankomen. Een eilandgemeente zou moeten weten hoeveel bezoekers de chartervliegtuigen en veerboten op het eiland gaan uitspuwen: alsof de ferry’s met ladingen Turken en hun chique auto’s onaangekondigd op het eiland aankwamen, en alsof de chartervluchten vanuit Turkije en Europa allemaal stiekem op het eiland landden.
Het gevolg was regelmatig een helse verkeerschaos in Mytilini en elders op het eiland, en ellenlange rijen voor eetgelegenheden in Molyvos, waar je nauwelijks nog een tafel kon krijgen zonder eerst te reserveren. Menige toerist heeft gezworen nooit meer een stap te zetten in dit overbevolkte stadje, waar de gemeente duidelijk was overvallen door de aantallen mensen die over de kinderhoofdjes schuifelden op zoek naar drank, eten en vermaak.
De gemeente verdient ook geen lof voor het waterbeheer in Molyvos. Van de twee waterreservoirs was er een al langere tijd buiten werking, en pas aan het begin van de zomer besefte men dat de hitte eraan zat te komen en het watergebruik zou stijgen. Een grote, al het grondwater oppompende watertruck werd ingezet om dit tekort enigszins te verlichten, ‘strategisch’ gestationeerd op een gevaarlijk verkeerspunt aan de hoofdweg naar Molyvos. Maar desondanks zat het bovenste gedeelte van het dorp de halve zomer zonder water, en dat was wel een heel lange zomer dit jaar. Hoeveel aanrijdingen de watertruck heeft veroorzaakt, is niet bekend.
Misschien hebben gemeentewerkers de gehele winter geen tijd voor dit soort dringende zaken, evenmin als voor de leidingen die in juni nog even snel moesten worden gelegd in de richting van het kasteel, waardoor de weg erheen dagenlang onbruikbaar was.
Nu is het leed geleden: de toeristenmassa’s zijn weg en de mensen moe. Er zijn nog maar weinig eigenaars van restaurants (en winkeltjes) die de puf hebben om hun zaak open te houden, ook al is er een aantal dat maar wat graag ook toeristen in het najaar wil hebben. De toeristen die zich buiten het seizoen op het eiland wagen, zullen zich echter goed moeten voorbereiden, want de meeste eetgelegenheden zijn tijdens de wintermaanden gesloten.
Gisteren bezocht ik met vrienden het heiligdom van Mesa, waar we niet de enigen waren. Daar waren meer mensen dan in het uitgestorven Skala Kallonis, waar alles gesloten was. Met vieze gordijnen voor de ramen was het heel moeilijk om je voor te stellen, dat sommige restaurants daar ‘s zomers toeristen van eten voorzien. Tegenover de kerk echter bruiste de gezelligheid je toe van het enige restaurant dat wél tijdens de winter openblijft:To Mezèn, een nieuwkomer met een verrassend leuke menukaart én uitstekend eten.
Enkele dagen geleden troffen we ook Skala Sykaminia (een andere grote toeristische trekpleister van Lesvos) aan als een heus spookdorp: alles potdicht, behalve één café dat koffie serveert. Samen met groepen hongerige Turkse en Engelse toeristen en Griekse dagjesmensen moesten we uitwijken naar het charmante visrestaurantTo Kyma, dat een stukje buiten het zeemeerminnendorp aan de weg langs het strand ligt (en ook ’s winters open blijft). Onder een warme herfstzon genoten we er van een voortreffelijke lunch.
Via de onverharde weg door de bergen reden we naar Molyvos, dat net voor de duisternis in een prachtige oranje gloed lag. Aan het einde van de route, even boven de heetwaterbron van Eftaloe, dook plotseling een wegversperring op: wááát?! De gemeente had de laatste helling rijkelijk laten insmeren met cement! Nergens een waarschuwingsbord geplaatst! Er zat niets anders op dan om te keren en via het spookdorpje naar huis te rijden, wat een omweg van negentig minuten betekende, ín het donker. Er zijn al jaren plannen om deze zandweg van Eftaloe naar Skala Sykaminia te asfalteren, ook al is het de meest gebruikte wandelroute van het eiland. Stilletjes hoop ik dat de gemeente nog niet aan die herculesarbeid is begonnen en het alleen bij deze helling laat.
Nee, de gemeente maakt het de toeristen in Noord-Lesvos niet makkelijk. Je moet van een avontuurtje houden, zoals een hittegolf overleven zonder voldoende water, of een tafel in een eetgelegenheid veroveren wanneer grote menigten hetzelfde willen. En hoe overleef je een vakantie buiten het seizoen, wanneer het gros van de lokale ondernemers moet uitpuffen, olijven oogst of zelf op vakantie gaat? Maar dat is uiteraard niet de verantwoordelijkheid van de gemeente.