Een paar miljoen euro voor de verfraaiing van de straat rond het kasteel in Mytilini. Compleet met voetgangersstrook en een aardbeirode baan voor wielrijders. De gemeente Lesvos is trots op deze uitgave en ziet het als een visitekaartje voor het eiland. Ik vind het een vreemde keuze: niet ver van het kasteel ligt het meest miserabele vluchtelingenkamp van Europa. Kamp Moria haalt vaker het internationale nieuws dan het middeleeuwse kasteel, dus zou je als visitekaartje beter de modderwegen in het kamp kunnen plaveien.
Op het eiland zijn wegen te over die aan vernieuwing toe zijn, zeker na deze winter met extreem veel regen. Lesvos kreeg een magere drie ton van het rijk om schade aan straten te herstellen. Maar voor andere wegen blijken andere en beter gevulde potjes te bestaan, zoals bijvoorbeeld voor de asfaltweg tussen Skala Polichnitos en Nifida. Geen idee wat daar aan mankeert… Het is een wat smalle weg, maar als je vijf tegenliggers tegenkomt, is het veel; oké, in het hoogseizoen het dubbele aantal. Nifida is volgepakt met vakantiehuizen, waarvan een deel ligt weg te kwijnen in paradijselijke tuinen vol fruitbomen. Het heeft een van de weinige zandstranden van het eiland en is vooral bij de lokale bevolking populair. Zou een gladdere laag asfalt dit vakantiehuizen-dorp meer leven inblazen?
Asfalt is een mix van mineralen en bitumen en is ouder dan de weg naar Rome: de Mesopotamiërs, Egyptenaren en ook de oude Grieken gebruikten het al voor het dichten van baden, waterreservoirs en zelfs schepen. Babylon had het eerste geasfalteerde wegdek, maar pas na de uitvinding van asfaltbeton, eind 19de eeuw, nam het asfalteren van wegen een grote vlucht. Voor de een ’n zegen, voor de ander een gruwel.
Neem de weg van Eftaloe naar Skala Sykaminia. Deze hobbelige zandweg – langs afgronden en loslopend vee, doorkruist door rivieren en schapenstallen – is de populairste wandelroute van het eiland. Ik dacht zo dat het idyllische Skala Sykaminia niets te klagen heeft over bezoekersaantallen: in de zomer kun je er Santorini-achtige taferelen aantreffen met drommen toeristen. Toch hebben opnieuw geruchten de kop opgestoken over het asfalteren van genoemde weg. Ik gun dat de autoverhuurders, die hun klanten vertellen dat ze niet op onverharde wegen mogen rijden maar desondanks de auto’s gehavend en wel terugkrijgen, omdat men kennelijk niet precies weet wat een onverharde weg is. De weg tussen Eftaloe en Skala Sykaminia is berucht om deze ‘overtreding’. Gooi je er een lekkere laag asfalt overheen, dan is het eiland meteen weer een toeristische attractie armer. Zoals de weg van het waterreservoir van Molyvos naar Pètra: vroeger ook een zeer populaire wandelroute, maar sinds de asfaltering nog nauwelijks bewandeld.
Lesvos heeft sowieso een haat-liefdeverhouding met wegen. De nieuwe weg van Sigri naar Kalloni is de risee van het eiland. Om de paar jaar wordt er een stuk nieuwe weg vrijgegeven. Ik stel me voor dat er op een grote tekentafel nog duizenden puzzelstukjes liggen, die moeilijk aansluiting vinden op de al in gebruik genomen wegdelen. Zo zie je wanneer je van Filia naar Kalloni rijdt, vlak voor Dafia een zieltogend ‘nieuw’ stuk weg liggen, zonder eind en begin. Wanneer je over de golvende heuvels tuurt, vraag je je af waar de heren ingenieurs de aansluiting naar Kalloni hadden gedacht. Een deel van de vertraging is te wijten aan grote stukken versteende bomen, die met deze bouw tevoorschijn zijn gekomen. Het Natural History Museum of the Lesvos Petrified Forest bij Sigri, dat wegens geldgebrek het grote park met versteende bomen nog steeds gesloten houdt, zit er bovenop. Maar dat geldt niet voor de bouw van de nieuwe haven in Sigri, die volgens de planning in juni de eerste veerboten moet kunnen ontvangen. Zullen ze dat voor elkaar krijgen, ondanks de voortvarendheid waarmee de afgelopen anderhalf jaar is gebouwd? Wanneer ze die ijver voor de aanleg van de weg hadden gebruikt, dan zoefden we nu in tien minuten van Kalloni naar Sigri.
Ik blijf het idee houden dat prioriteiten stellen niet hoog op de gemeentelijke to-do-lijst staat. Waarom kan niemand subsidie vinden voor de wederopbouw van het dorp Vrisa, dat in de zomer van 2017 door een aardbeving van de kaart werd geveegd? Wie gaat Plomari helpen, waar recentelijk landverschuivingen een deel van een wijk onbewoonbaar hebben gemaakt en waar het slechte weer de weg van Plomari naar Melinda onder enorme rotsblokken heeft bedolven? Men verwacht voorlopig geen veilige doorgang te kunnen bieden, en dus moeten de bewoners van Melinda en Paleochori kilometers omrijden en zullen toeristen deze zomer niet kunnen genieten van een van de mooist gelegen wegen van Lesvos.
Of je nu per boot of vliegtuig aankomt, het eerste wat je ziet is Mytilini, de stoere hoofdstad van Lesvos, met in de toekomst een fraaie weg om het kasteel. Maar je zult ontdekken dat zodra Mytilini uit beeld is, de ellende begint. Het is in de wereld niet eerlijk verdeeld, en dat begint al op Lesvos.