Let’s go Lesvos

Over fietsevenementen en vluchtelingen.

In plaats van met vluchtelingen werd Molyvos afgelopen zondag gevuld met fietsers. Groot en klein, oud en jong, het leek wel of iedere fiets die het dorp bezat onder de zinderende zon meedeed. De steile middeleeuwse straatjes, de hobbelige keien en scherpe bochten vormden een uitstekende uitdaging voor deze stedelijke tocht die voor de tweede keer werd gereden.

Eeuwenlang was het Griekse vervoermiddel natuurlijk de ezel. Die werd vorige eeuw aan de kant geparkeerd om plaats te maken voor de auto. Veel Grieken beschouwen een aftokinito (of amaxa) als een gemotoriseerde ezel en veroorzaken soms gevaarlijke verkeerssituaties, bijvoorbeeld wanneer ze zorgeloos midden op de weg stoppen om een tegemoetkomende vriend uitgebreid te groeten, of wanneer ze inhalen in een bocht, want dat deed je op je ezel immers toch ook zonder al te veel risico. En dan heb ik ’t ik niet eens over de uitgerangeerde ezels die de wegen soms onveilig maken door er dwars op te gaan staan om te sabbelen aan het groene gras in de berm.

Er is een nieuwe verkeersgroep bijgekomen, die je steeds vaker ziet opduiken in lastige bochten en op onoverzichtelijke wegen: de fietser. Het fietsen is duidelijk in opmars in Griekenland en de autorijders zullen steeds vaker rekening moeten gaan houden met deze weggebruikers, die soms op behoorlijke snelheid een helling afduiken of ruim een bocht door komen zeilen. Ook al zullen veel mensen hun hersens pijnigen of ze vroeger ooit een fietser in Griekenland hebben gezien, klaarblijkelijk werd de eerste fiets er reeds in 1880 gesignaleerd, te lezen in het boek De fiets in Griekenland, van 1880 tot 2012 (Το ποδηλατο στην Ελλαδα).

Fietsen is goedkoop en vormt een uitstekend vervoermiddel voor deze crisistijd, alhoewel ik me zo kan voorstellen dat een groot deel van de Grieken zich zelfs geen fiets kan veroorloven. Maar toch doen fietsliefhebbers er van alles aan om het fietsen te promoten: in de grote steden en op de eilanden vinden jaarlijks steeds meer fietsevenementen plaats, zoals het Athens Bike Festival, dit jaar van 18-20 september, en ook Mytilini heeft al meerdere keren – telkens in het voorjaar – een groot deel van zijn inwoners op twee wielen gekregen, zodat de straten er zwart zagen van de fietsers.

Aangestoken door de bergetappes uit fameuze tours, laten de sportfietsers zich niet weerhouden om rondjes over het eiland te crossen. Zo wordt al jarenlang het evenement Lesvos Brevet georganiseerd voor tientallen fanatieke fietsers die er meer dan hun hobby van hebben gemaakt, want ze toeren gedurende het hele jaar langs diverse eilanden en andere plekken in Griekenland om een brevet te halen.
En de tochten worden alleen maar langer. Dit jaar kon je voor het Lesvos Brevet kiezen uit 2 afstanden: de 400 km vond plaats in maart en de 200 km wordt op zondag, 7 juni a.s. gereden (de 300 km vond vorig jaar plaats). De wedstrijd is duidelijk niet voor buitenlanders georganiseerd (mijn broer is sinds jaren de enige niet-Grieks sprekende deelnemer), want informatie erover is alleen in het Grieks te verkrijgen. Jammer, want het is een prachtige, stoere tocht die je op één dag over het gehele fraaie eiland leidt. Stel je toch eens voor dat de Tour de Lesvos net zo populair zou worden als de Tour de France…

De allernieuwste weggebruikers echter zijn de vluchtelingen, omdat er geen geld meer is om ze per bus te vervoeren (of omdat de opvang in Mytilini overbevolkt is). Zij sjokken langs de vele wegen van het eiland richting Mytilini, zich met t-shirts op het hoofd beschermend tegen de brandende zon, een rugzak met hun schamele bezittingen op hun steeds vermoeider rakende rug. Zij passeren geen controleposten waar hun het nodige water wordt aangereikt of een hartige hap om een dagenlange tocht vol te houden. En je komt ze overal tegen: of je nou op weg bent naar Plomari, Sigri, Mandamados, Kalloni of Molyvos. Ze zijn over het algemeen nette weggebruikers en lopen niet over het midden van de weg; maar ’s avonds zullen ze flink aan de kant moeten, want dan zijn ze in het donker moeilijk te zien.

Moeten we wachten tot er doden vallen, net zoals in Macedonië waar 14 vluchtelingen werden neergemaaid door een trein toen ze de rails volgden op zoek naar een veilige haven? Is het menselijk om vrouwen, kinderen, ouderen en gewonden zo’n lange tocht over het eiland te laten maken?

Ik woon aan de grens van Europa. Die wordt in het zuiden overspoeld door vluchtelingen. Maar de noordelijke landen bekommeren zich niet om hun grenzen. Wanneer de vluchtelingen hier heelhuids aankomen, denken ze dat ze in Europa zijn. Nou, mooi niet. Ze zijn hier aangekomen in Griekenland en ze hebben nog een lange weg te gaan, voordat ze daadwerkelijk in Europa aankomen. Europa wordt tegenwoordig gevormd door die noordelijke landen, die zoveel geld aan de zuidelijke landen hebben geleend, dat die zuidelijke landen hun schulden niet meer kunnen betalen en nu net zo arm als de vluchtelingen worden. Volgens mij trekken ze het liefst een ijzeren gordijn dwars door het geografische Europa, tussen het arme zuiden en het rijke noorden (werd Europa juist niet opgericht om die scheidslijn op te heffen?).

In de hoofdstad Brussel hebben goedbetaalde mensen als enige kunnen bedenken, dat ze dan maar op jacht moeten gaan naar de smokkelaars in Libië (niemand noemde de mensensmokkelaars in Turkije). Alsof die groep de oorzaak is van het vluchtelingenprobleem. En dan willen ze ook nog boten vernietigen. Dat doen de vluchtelingen hier zelf al. Hoe dom is Europa?! Zet aan je grenzen internationale politie in om de vluchtelingen op te vangen en te registreren, en geef ze vervoer naar een mogelijke bestemming. Laat zien dat het jouw grens is, en niet alleen die van Griekenland, Spanje of Italië.

En Nederland? Dat wordt geregeerd door een kleuterklasje. Die gaan nog wel een jaartje debatteren over of ze het eens zijn met Brussel of niet, want zij willen natuurlijk geen vluchtelingen opnemen uit het zuiden. Stel alle problemen maar lekker uit tot na het zomerreces, misschien dat de vluchtelingenstroom dan is geluwd, hoor ik ze al denken.

Nee, politici van Europa: kom maar eens op vakantie naar Lesvos als jullie durven, en neem de fiets mee, maar dan liefst wél met ’n karretje erachter, zodat jullie langs de wegen brood en water kunnen komen uitdelen aan de voortsjokkende vluchtelingen die op zoek zijn naar Europa.